Bạch Đế Hoài Cổ
Nguyên tác: Trần Tử Ngang
白帝城懷古
陳子昂
日落滄江晚,
停橈問土風。
城臨巴子國,
臺沒漢王宮。
荒服仍周甸,
深山尚禹功。
岩懸青壁斷,
地險碧流通.
古木生雲際,
歸帆出霧中。
川途去無限,
客思坐何窮。
Bạch Đế Hoài Cổ
Trần Tử Ngang
Nhật lạc Thương giang vãn,
Đình kiêu vấn thổ phong.
Thành lâm Ba Tử quốc,
Đài một Hán vương cung.
Hoang phục nhưng Chu điện,
Thâm sơn thượng Vũ công.
Nham huyền thanh bích đoạn.
Địa hiểm bích lưu thông.
Cổ mộc sinh vân tế,
Quy phàm xuất vụ trung.
Xuyên đồ khứ vô hạn,
Khách tứ toạ hà cùng.
Chú thích: 1/ Bạch Đế, tên cổ thành, do Công Tôn Thuật xây rồi xưng đế khi Vương Mãng tiếm ngôi nhà Tây Hán, cố chỉ nay trong huyện Phụng Tiết tỉnh Tứ Xuyên. 2/ Ba Tử, tên nước thời thượng cổ, nay trong tỉnh Tứ Xuyên. 3/ Vũ, người thời thượng cổ, bầy tôi của vua Thuấn, có công trị thủy, sau được vua Thuấn truyền ngôi.
Dịch nghĩa:
Qua Thành Bạch Đế Nhớ Chuyện Xưa
Mặt trời lặn, sông Thương phủ bóng chiều,
Dừng chèo hỏi thăm phong tục địa phương.
Thành xây trên nước Ba Tử [cổ],
Đài [cao] xụp đổ [bị cỏ trùm lấp] trong cung vua Hán [Lưu Bị băng hà] xưa.
Cõi ngoài vẫn ở trong đất đai nhà Chu,
Núi thẳm còn ghi công lao vua Vũ.
Núi đá cheo leo vách xanh đứt đoạn,
Đất hiểm trở dòng nước biếc chảy qua.
Cây cổ thụ [như mọc] trong khoảng mây đùn,
Cánh buồm ra khỏi trong sương mù.
Đường sông còn dài vô hạn,
Ý của người ngồi [trong thuyền] không cùng.
--Bản dịch của Nguyễn Minh--
Nắng chiều phủ trên dòng Thương khúc
Dừng chèo thăm phong tục đất này
Nước Ba Tử cổ thành xây
Cỏ trùm cung Hán cao dày âm u
Cõi ngoài vẫn đất Chu như cũ
Núi thẳm ghi vua Vũ công lao
Núi xanh đứt đoạn cheo leo
Xuôi vùng đất hiểm trong veo một dòng
Cây như sống giữa tầng mây trắng
Cánh buồm về thấp thoáng trong sương
Thuyền đi thăm thẳm dặm trường
Khách ngồi ý nghĩ vấn vương không cùng.
--Bản dịch của Viên Thu--
Trời xế, sông Thương phủ ánh chiều,
Hỏi thăm phong tục thoắt dừng chèo.
Đất Ba Tử quách thành xây trước,
Cung Hán Vương đài các sụp theo.
Cõi ngoại, đất Chu triều vẫn đây,
Non thâm, công Vũ đế ghi đời.
Núi xanh đứt đoạn cheo leo trải,
Nước biếc xuôi dòng hiểm trở trôi.
Cổ thụ ảo huyền mây phất phới,
Cánh buồm lờ lững sương mờ lay.
Thuyền sông nước cuốn đi biền biệt,
Tâm khách tơ vương nỗi ngậm ngùi.
Nguyên tác: Trần Tử Ngang
白帝城懷古
陳子昂
日落滄江晚,
停橈問土風。
城臨巴子國,
臺沒漢王宮。
荒服仍周甸,
深山尚禹功。
岩懸青壁斷,
地險碧流通.
古木生雲際,
歸帆出霧中。
川途去無限,
客思坐何窮。
Bạch Đế Hoài Cổ
Trần Tử Ngang
Nhật lạc Thương giang vãn,
Đình kiêu vấn thổ phong.
Thành lâm Ba Tử quốc,
Đài một Hán vương cung.
Hoang phục nhưng Chu điện,
Thâm sơn thượng Vũ công.
Nham huyền thanh bích đoạn.
Địa hiểm bích lưu thông.
Cổ mộc sinh vân tế,
Quy phàm xuất vụ trung.
Xuyên đồ khứ vô hạn,
Khách tứ toạ hà cùng.
Chú thích: 1/ Bạch Đế, tên cổ thành, do Công Tôn Thuật xây rồi xưng đế khi Vương Mãng tiếm ngôi nhà Tây Hán, cố chỉ nay trong huyện Phụng Tiết tỉnh Tứ Xuyên. 2/ Ba Tử, tên nước thời thượng cổ, nay trong tỉnh Tứ Xuyên. 3/ Vũ, người thời thượng cổ, bầy tôi của vua Thuấn, có công trị thủy, sau được vua Thuấn truyền ngôi.
Dịch nghĩa:
Qua Thành Bạch Đế Nhớ Chuyện Xưa
Mặt trời lặn, sông Thương phủ bóng chiều,
Dừng chèo hỏi thăm phong tục địa phương.
Thành xây trên nước Ba Tử [cổ],
Đài [cao] xụp đổ [bị cỏ trùm lấp] trong cung vua Hán [Lưu Bị băng hà] xưa.
Cõi ngoài vẫn ở trong đất đai nhà Chu,
Núi thẳm còn ghi công lao vua Vũ.
Núi đá cheo leo vách xanh đứt đoạn,
Đất hiểm trở dòng nước biếc chảy qua.
Cây cổ thụ [như mọc] trong khoảng mây đùn,
Cánh buồm ra khỏi trong sương mù.
Đường sông còn dài vô hạn,
Ý của người ngồi [trong thuyền] không cùng.
--Bản dịch của Nguyễn Minh--
Nắng chiều phủ trên dòng Thương khúc
Dừng chèo thăm phong tục đất này
Nước Ba Tử cổ thành xây
Cỏ trùm cung Hán cao dày âm u
Cõi ngoài vẫn đất Chu như cũ
Núi thẳm ghi vua Vũ công lao
Núi xanh đứt đoạn cheo leo
Xuôi vùng đất hiểm trong veo một dòng
Cây như sống giữa tầng mây trắng
Cánh buồm về thấp thoáng trong sương
Thuyền đi thăm thẳm dặm trường
Khách ngồi ý nghĩ vấn vương không cùng.
--Bản dịch của Viên Thu--
Trời xế, sông Thương phủ ánh chiều,
Hỏi thăm phong tục thoắt dừng chèo.
Đất Ba Tử quách thành xây trước,
Cung Hán Vương đài các sụp theo.
Cõi ngoại, đất Chu triều vẫn đây,
Non thâm, công Vũ đế ghi đời.
Núi xanh đứt đoạn cheo leo trải,
Nước biếc xuôi dòng hiểm trở trôi.
Cổ thụ ảo huyền mây phất phới,
Cánh buồm lờ lững sương mờ lay.
Thuyền sông nước cuốn đi biền biệt,
Tâm khách tơ vương nỗi ngậm ngùi.