Bành Lãi hồ trung vọng Lư Sơn
Nguyên tác: Mạnh Hạo Nhiên
彭蠡湖中望廬山
孟浩然
太虛生月暈，
舟子知天風。
掛席候明發，
渺漫平湖中。
中流見匡阜，
勢壓九江雄 。
黯黮凝黛色，
崢嶸當曙空。
香爐初上日，
瀑水噴成虹。
久欲追尚子，
況茲懷遠公。
我來限於役，
未暇息微躬。
淮海途將半，
星霜歲欲窮。
寄言岩棲者，
畢趣當來同。
Bành Lãi hồ trung vọng Lư sơn
Mạnh Hạo Nhiên
Thái hư sinh nguyệt vựng,
Chu tử tri thiên phong.
Quải tịch hầu minh phát,
Diểu mạn bình hồ trung.
Trung lưu kiến Khuông phụ,
Thế áp Cửu Giang hùng.
Ảm đạm ngưng đại sắc,
Tranh vanh đương thự không.
Hương Lô sơ thướng nhật,
Bộc thủy phún thành hồng.
Cửu dục truy Thượng tử,
Huống tư hoài Viễn công.
Ngã lai hạn ư dịch,
Vị hạ tức vi cùng.
Hoài hải đồ tương bán,
Tinh sương tuế dục cùng.
Ký ngôn nham thê giả,
Tất thú đương lai đồng.
Chú thích: 1/ Bành Lãi, tên hồ đời Đường, nay là hồ Bà Dương trong tỉnh Giang Tây. 2/ Khuông phụ, tức Lư sơn, tên núi. Vì Khuông Hành (Thừa tướng đời Hán về hưu) làm nhà ở núi này, nên Lư sơn còn gọi là Khuông Lư hay Khuông sơn, nay trong huyện Cửu Giang, tỉnh Giang Tây. 3/ Hương Lô, là tên một đỉnh núi cao ở tây bắc rặng Lư sơn, mây thường tụ trên ngọn như một lò hương. 4/ Thượng tử, tức Thượng Trường, một danh sĩ đời Đông Hán, ẩn cư tại Lư sơn. 5/ Viễn công, tức Tuệ Viễn hay Huệ Viễn, một cao tăng thời Lục Triều, trụ trì chùa Đông Lâm trên Lư sơn. 6/ Hoài, tên sông, phát nguyên từ tỉnh Hà Nam, chảy hướng đông qua hai tỉnh An Huy và Giang Tô, vào hồ Hồng Trạch đặng ra biển. Trong bài chỉ mượn nghĩa là sông, hoài hải là sông biển, ý chỉ là nơi du ngoạn mênh mông vô định.
Dịch nghĩa:
Giữa hồ Bành Lãi ngắm Lư sơn
Một vầng trăng sáng trong không trung,
người trên thuyền nhận biết cảnh trời.
Mây dần trôi trăng dần sáng hơn,
nước mặt hồ phẳng lặng và mênh mông.
Ra giữa hồ nhìn thấy núi Lư [xa xa],
thế núi hùng vĩ trong vùng Cửu Giang.
Sắc núi mờ nhạt như phấn xanh vẽ mi,
vươn cao nơi chân trời sắp rạng sáng.
Mặt trời vừa ló khỏi ngọn Hương Lô,
bụi nước từ thác nước tạo ra cầu vồng.
Từ lâu ta đã muốn theo Thượng tử [ẩn cư],
huống lại luôn tưởng nhớ Viễn công.
Ta nay đang kẹt du ngoạn,
chưa thể ngưng đặng hưởng nhàn.
Chương trình rong chơi sông hồ chưa được một nửa,
mà năm tháng với sao trời và sương khói sắp tận cùng.
Gửi lời tới chư vị [đang ẩn cư] trên núi,
cái thú vị [ẩn cư] của các ông cũng như của tôi.
--Bản dịch của Viên Thu - Nguyễn Minh--
Giữa hồ Bành Lãi ngắm Lư sơn
Một vầng trăng sáng rỡ tầng không,
Khách giữa thuyền nhìn rõ cảnh phong.
Mây tản, nguyệt càng thêm tỏ rạng,
Nước trên hồ phẳng lặng mênh mông.
Giữa hồ nhìn thấy dáng Lư sơn,
Thế trấn Cửu giang hùng vĩ hơn.
Xanh nhạt mơ hồ như phấn mắt,
Chân trời sắp sáng, núi cao vươn.
Hương lô vừa mới lộ vừng đông,
Bụi nước thác phun tạo mống hồng.
Lâu lắm thường mong theo Thượng tử,
Huống hồ hằng tưởng nhớ Viễn công.
Ta nay du ngoạn cũng chưa an,
Khó thể ngưng cho được hưởng nhàn.
Rong ruổi sông hồ chưa được nửa,
Tháng năm, sao khói sắp suy tàn.
Gởi lời nhắn ẩn nhân trên núi,
Vui thú riêng ta tựa các ngài.
--Bản dịch của Nguyễn phước Hậu--
Trên không trăng sáng một vầng
Khách thuyền ngắm cảnh trời quang
Mây tan trăng dần tỏ rạng
Mặt hồ phẳng lặng mênh mang.
Giữa hồ thấy Khuông cao ngất
áp đảo cả vùng Cửu Giang.
Sắc núi xanh đen nhoà nhạt
Đỉnh cao vút lúc rạng đông
Ngọn Hương Lô mặt trời gát
Bụi nước thác sắc cầ vồng
Từ lâu muốn theo Thượng tử
Lại luôn tưởng nhớ Viễn công.
Ta nay còn bận việc quan
Thân này chưa nhàn rãnh rỗi
Sông Hoài một nửa ruỗi dong
Tháng năm tàn theo sao khói
Nhắn tới chư nhân trên núi
Khi xong một thú vui cùng.
--Bản dịch của Nguyễn Minh--
Trong không trung một vầng trăng sáng
Nguời trên thuyền lặng ngắm cảnh trời
Mây trôi, trăng dãi nơi nơi
Mặt hồ phẳng lặng, chân trời mênh mông
Ra giữa hồ mà trông Lư núi
Thế uy hùng so với Cửu Giang
Sắc mờ như phấn màu lam
Vươn cao trong ánh nắng đang sáng ngời
Từ Hương Lô mặt trời vừa ló
Thác nước gieo nên có cầu vồng
Muốn theo Thượng tử ở không
Lòng luôn ngưỡng mộ Viễn công thoát trần
Ta nay đang vui chân du ngoạn
Chưa thể ngưng mà đặng hưởng nhàn
Sông hồ mới nửa còn ham
Tuổi đời, mây khói đã toan sắp tàn
Gửi lời chư vị trên non
Thú vui trên đó tương đồng với tôi.
Nguyên tác: Mạnh Hạo Nhiên
彭蠡湖中望廬山
孟浩然
太虛生月暈，
舟子知天風。
掛席候明發，
渺漫平湖中。
中流見匡阜，
勢壓九江雄 。
黯黮凝黛色，
崢嶸當曙空。
香爐初上日，
瀑水噴成虹。
久欲追尚子，
況茲懷遠公。
我來限於役，
未暇息微躬。
淮海途將半，
星霜歲欲窮。
寄言岩棲者，
畢趣當來同。
Bành Lãi hồ trung vọng Lư sơn
Mạnh Hạo Nhiên
Thái hư sinh nguyệt vựng,
Chu tử tri thiên phong.
Quải tịch hầu minh phát,
Diểu mạn bình hồ trung.
Trung lưu kiến Khuông phụ,
Thế áp Cửu Giang hùng.
Ảm đạm ngưng đại sắc,
Tranh vanh đương thự không.
Hương Lô sơ thướng nhật,
Bộc thủy phún thành hồng.
Cửu dục truy Thượng tử,
Huống tư hoài Viễn công.
Ngã lai hạn ư dịch,
Vị hạ tức vi cùng.
Hoài hải đồ tương bán,
Tinh sương tuế dục cùng.
Ký ngôn nham thê giả,
Tất thú đương lai đồng.
Chú thích: 1/ Bành Lãi, tên hồ đời Đường, nay là hồ Bà Dương trong tỉnh Giang Tây. 2/ Khuông phụ, tức Lư sơn, tên núi. Vì Khuông Hành (Thừa tướng đời Hán về hưu) làm nhà ở núi này, nên Lư sơn còn gọi là Khuông Lư hay Khuông sơn, nay trong huyện Cửu Giang, tỉnh Giang Tây. 3/ Hương Lô, là tên một đỉnh núi cao ở tây bắc rặng Lư sơn, mây thường tụ trên ngọn như một lò hương. 4/ Thượng tử, tức Thượng Trường, một danh sĩ đời Đông Hán, ẩn cư tại Lư sơn. 5/ Viễn công, tức Tuệ Viễn hay Huệ Viễn, một cao tăng thời Lục Triều, trụ trì chùa Đông Lâm trên Lư sơn. 6/ Hoài, tên sông, phát nguyên từ tỉnh Hà Nam, chảy hướng đông qua hai tỉnh An Huy và Giang Tô, vào hồ Hồng Trạch đặng ra biển. Trong bài chỉ mượn nghĩa là sông, hoài hải là sông biển, ý chỉ là nơi du ngoạn mênh mông vô định.
Dịch nghĩa:
Giữa hồ Bành Lãi ngắm Lư sơn
Một vầng trăng sáng trong không trung,
người trên thuyền nhận biết cảnh trời.
Mây dần trôi trăng dần sáng hơn,
nước mặt hồ phẳng lặng và mênh mông.
Ra giữa hồ nhìn thấy núi Lư [xa xa],
thế núi hùng vĩ trong vùng Cửu Giang.
Sắc núi mờ nhạt như phấn xanh vẽ mi,
vươn cao nơi chân trời sắp rạng sáng.
Mặt trời vừa ló khỏi ngọn Hương Lô,
bụi nước từ thác nước tạo ra cầu vồng.
Từ lâu ta đã muốn theo Thượng tử [ẩn cư],
huống lại luôn tưởng nhớ Viễn công.
Ta nay đang kẹt du ngoạn,
chưa thể ngưng đặng hưởng nhàn.
Chương trình rong chơi sông hồ chưa được một nửa,
mà năm tháng với sao trời và sương khói sắp tận cùng.
Gửi lời tới chư vị [đang ẩn cư] trên núi,
cái thú vị [ẩn cư] của các ông cũng như của tôi.
--Bản dịch của Viên Thu - Nguyễn Minh--
Giữa hồ Bành Lãi ngắm Lư sơn
Một vầng trăng sáng rỡ tầng không,
Khách giữa thuyền nhìn rõ cảnh phong.
Mây tản, nguyệt càng thêm tỏ rạng,
Nước trên hồ phẳng lặng mênh mông.
Giữa hồ nhìn thấy dáng Lư sơn,
Thế trấn Cửu giang hùng vĩ hơn.
Xanh nhạt mơ hồ như phấn mắt,
Chân trời sắp sáng, núi cao vươn.
Hương lô vừa mới lộ vừng đông,
Bụi nước thác phun tạo mống hồng.
Lâu lắm thường mong theo Thượng tử,
Huống hồ hằng tưởng nhớ Viễn công.
Ta nay du ngoạn cũng chưa an,
Khó thể ngưng cho được hưởng nhàn.
Rong ruổi sông hồ chưa được nửa,
Tháng năm, sao khói sắp suy tàn.
Gởi lời nhắn ẩn nhân trên núi,
Vui thú riêng ta tựa các ngài.
--Bản dịch của Nguyễn phước Hậu--
Trên không trăng sáng một vầng
Khách thuyền ngắm cảnh trời quang
Mây tan trăng dần tỏ rạng
Mặt hồ phẳng lặng mênh mang.
Giữa hồ thấy Khuông cao ngất
áp đảo cả vùng Cửu Giang.
Sắc núi xanh đen nhoà nhạt
Đỉnh cao vút lúc rạng đông
Ngọn Hương Lô mặt trời gát
Bụi nước thác sắc cầ vồng
Từ lâu muốn theo Thượng tử
Lại luôn tưởng nhớ Viễn công.
Ta nay còn bận việc quan
Thân này chưa nhàn rãnh rỗi
Sông Hoài một nửa ruỗi dong
Tháng năm tàn theo sao khói
Nhắn tới chư nhân trên núi
Khi xong một thú vui cùng.
--Bản dịch của Nguyễn Minh--
Trong không trung một vầng trăng sáng
Nguời trên thuyền lặng ngắm cảnh trời
Mây trôi, trăng dãi nơi nơi
Mặt hồ phẳng lặng, chân trời mênh mông
Ra giữa hồ mà trông Lư núi
Thế uy hùng so với Cửu Giang
Sắc mờ như phấn màu lam
Vươn cao trong ánh nắng đang sáng ngời
Từ Hương Lô mặt trời vừa ló
Thác nước gieo nên có cầu vồng
Muốn theo Thượng tử ở không
Lòng luôn ngưỡng mộ Viễn công thoát trần
Ta nay đang vui chân du ngoạn
Chưa thể ngưng mà đặng hưởng nhàn
Sông hồ mới nửa còn ham
Tuổi đời, mây khói đã toan sắp tàn
Gửi lời chư vị trên non
Thú vui trên đó tương đồng với tôi.