Bành Nha hành
Nguyên tác: Đỗ Phủ
彭衙行
杜甫
憶昔避賊初，
北走經險艱。
夜深彭衙道，
月照白水山。
盡室久徒步，
逢人多厚顏。
參差谷鳥吟，
不見遊子還。
癡女飢咬我，
啼畏虎狼聞。
懷中掩其口，
反側聲愈嗔。
小兒強解事，
故索苦李餐。
一旬半雷雨，
泥濘相牽攀。
既無禦雨備，
徑滑衣又寒。
有時經契闊，
竟日數里間。
野果充餱糧，
卑枝成屋椽。
早行石上水，
暮宿大邊煙。
少留同家窪，
欲出蘆子關。
故人有孫宰，
高義薄層雲。
延客已曛黑，
張燈啟重門。
煖湯濯我足，
剪紙招我魂。
從此出妻孥，
相視涕蘭干。
眾雛爛熳睡，
喚起霑盤餐。
誓將與夫子，
永結為弟昆。
遂空所坐堂，
安居奉我歡。
誰肯艱難際，
豁達露心肝。
別來歲日周，
胡羯仍構患。
何當有翅翎，
飛去墮爾前。
Bành Nha hành
Đỗ Phủ
Ức tích tị tặc sơ,
Bắc tẩu kinh hiểm gian.
Dạ thâm Bành Nha đạo,
Nguyệt chiếu Bạch Thủy san.
Tận thất cửu đồ bộ,
Phùng nhân đa hậu nhan.
Sâm si cốc điểu ngâm,
Bất kiến du tử hoàn.
Si nữ cơ giảo ngã,
Đề úy hổ lang văn.
Hoài trung yểm kỳ khẩu,
Phản trắc thanh dũ sân.
Tiểu nhi cưỡng giải sự
Cố sách khổ lý xan.
Nhất tuần bán lôi vũ,
Nê nình tương khiên phan.
Ký vô ngự vũ bị,
Kính hoạt y hựu hàn.
Hữu thời kinh khế khoát,
Cánh nhật sổ lý gian.
Dã quả sung hầu lương,
Ti chi thành ốc chuyên.
Tảo hành thạch thượng thủy,
Mộ túc đại biên yên.
Thiểu lưu Đồng Gia oa,
Dục xuất Lô Tử quan.
Cố nhân hữu Tôn tể,
Cao nghĩa bạc tằng vân.
Diên khách dĩ huân hắc,
Trương đăng khải trùng môn.
Noãn thang trạc ngã túc,
Tiễn chỉ chiêu ngã hồn.
Tòng thử xuất thê noa,
Tương thị thế lan can
Chúng sồ lạn mạn thụy,
Hoán khởi triêm bàn xan.
Thệ tương dữ phu tử,
Vĩnh kết vi đệ côn.
Toại không sở tọa đường,
An cư phụng ngã hoan.
Thùy khẳng gian nan tế,
Khoát đạt lộ tâm can.
Biệt lai tuế nguyệt chu,
Hồ Yết nhưng cấu hoạn.
Hà đương hữu xí linh,
Phi khứ đọa nhữ tiền.
Chú thích: 1/ Bành Nha, tên đất, nay ở đông bắc huyện Bạch Thủy tỉnh Thiểm Tây. 2/ Năm 756 tác giả ĐP đưa gia quyến chạy loạn An - Sử từ Phụng Tiên tới Bành Nha. Tại đây, ông gửi vợ con tại nhà một bạn cũ, còn ông một mình đi Linh Vũ tìm Đường Túc tông góp phần khôi phục nhà Đường…Một năm sau, ông kể lại chuyến đi ấy với lòng nhớ ơn người bạn cũ đang cưu mang vợ con mình trong bài này. 2/ Bạch Thủy sơn, tên núi; Đồng Gia oa, tên chỗ trũng; Lô Tử quan, tên cửa ải nay đều trong huyện Bạch Thủy. 3/ Tôn tể, là bạn cũ của tác giả ĐP, họ Tôn, đang làm huyện trưởng hay xã trường gì đó. 4/ Hồ Yết, là tên hai bộ tộc đang quấy rối mạn tây bắc nước Tàu lúc tác giả ĐP làm bài này.
--Dịch nghĩa:--
Nhớ xưa lúc bắt đầu chạy giặc,
đã chạy về hướng bắc với biết bao nguy hiểm và gian nan.
Đêm khuya chạy trên đường tới Bành Nha,
dưới ánh trăng chiếu trên núi Bạch Thủy.
Cả nhà chạy chân đất nhiều ngày,
ai thấy cũng tỏ ra thương hại.
Chim trong núi kêu rời rạc,
không thấy ai chạy ngược [về nơi đang có giặc].
Đứa con gái còn nhỏ dại đói quá cắn tôi,
còn kêu khóc làm [tôi] sợ cọp và chó sói nghe được.
[Tôi] ôm chặt nó vào lòng bịt miệng nó,
[nó] càng vùng vẫy và kêu khóc lớn hơn.
Đứa con trai miễn cưỡng biết điều,
chỉ xin trái mận đắng để ăn [cho đỡ đói].
Mưa và sấm chớp kéo dài nửa tuần,
[cả nhà] níu vào nhau mà đi trên đường bùn lầy lội.
Vì không chuẩn bị áo tơi,
áo mặc [thấm nước mưa] lạnh ngắt trên đường trơn trợt.
Có khi vì mang nặng quá,
cả ngày chỉ đi được vài dặm.
Quả rừng ăn thay cơm,
cành cây nhỏ thành đòn gánh.
Sáng lội trong nước suối,
tối ngủ giữa trời sương khói.
Ở Đồng Gia ít lâu,
tính đi qua ải Lô Tử.
[May quá gặp] bạn cũ họ Tôn làm chức trưởng,
nghĩa khí [của bác] cao tới tầng mây trắng.
Lúc đó đã sẩm tối [bác] mời khách vào nhà,
thắp đèn sáng mở nhiều cửa.
Cho tôi được rửa chân bằng nước ấm,
cắt [bùa] giấy gọi hồn cho tôi.
Sau đó tôi trình diện vợ con,
nhìn nhau [ai cũng] tràn nước mắt.
[Đang mệt quá] đám con nít ngủ mê man,
được gọi dậy lau rửa rồi ăn cơm.
Tôi thề cùng bác,
kết nghĩa anh em mãi mãi.
Phòng khách được thu xếp,
an cư [gia quyến] cho tôi vui lòng [ra đi].
Ai mà ngờ được trong lúc gian nan,
lại có người mở rộng lòng ra [cứu giúp].
Từ lúc tôi xa bác đã được một năm,
rợ Hồ và Yết đang cấu kết gây hoạn nạn [cho dân ta].
Phải chi có lông cánh,
tôi đã bay tới đáp xuống trước mặt bác.
--Bản dịch của Viên Thu - Nguyễn Minh--
Bài hành cho Bành Nha
Nhớ thuở bắt đầu chạy giặc xưa,
Về phương bắc hiểm trở chơ vơ.
Giữa khuya hướng lộ Bành Nha tới,
Dưới nguyệt trên non Bạch Thủy mờ.
Cả đám bao ngày chân đất chạy,
Ai nhìn cũng cảm xót khi qua.
Tiếng chim trong núi kêu rời rạc,
Nào thấy có người ngược hướng ta.
Bé gái cắn cha bởi đói nhè,
Còn kêu khóc, sợ sói hùm nghe.
Ôm con vào dạ, che mồm lại,
Nó vẫy vùng, càng khóc thảm thê.
Thằng lớn biết điều, cố gượng thôi,
Chỉ xin mận đắng để cầm hơi.
Nửa tuần sấm chớp, mây mưa suốt,
Bám víu, đường bùn lội dẳng dai.
Vì chẳng hề trang bị áo tơi,
Áo thường lạnh lẽo, lộ trơn truồi.
Đang khi hành lý mang nhiều quá,
Đi suốt ngày qua mấy dặm gay.
Trái rừng cố nuốt thay cơm vậy,
Cành nhỏ thành đòn gánh đổi vai.
Buổi sáng lội tràn khe nước suối,
Ban đêm ngủ giữa khói sương trời.
Ở lại Đồng Gia vùng trũng ấy,
Tính qua Lô Tử ải quan này.
Họ Tôn bạn cũ may mà gặp,
Nghĩa khí người cao vút tận mây.
Khi ấy tối mờ, mời khách lại,
Thắp đèn, mở cửa nẻo cơ ngơi.
Cho ta nước nóng ngâm chân ấm,
Cắt giấy gọi hồn đang nổi trôi.
Sau đó vợ con cùng hội tụ,
Nhìn nhau nước mắt luống đầy vơi.
Trẻ con đang ngủ mê man giấc,
Được gọi rửa mình, cơm nóng xơi.
Nguyện thề cùng bạn mãi thân thôi,
Kết nghĩa anh em trọn cuộc đời.
Phòng khách gọn gàng thu dọn lại,
An cư gia quyến, lữ hành vui.
Ai thể ngờ trong lúc hiểm nan,
Có người rộng mở tấm lòng vàng.
Từ khi xa bạn tròn năm ấy,
Hồ Yết kết cùng loạn bất an.
Nếu phải có lông cùng cánh được,
Ta bay đáp xuống trước người ơn.
--Bài dịch của Nguyễn phước Hậu--
Nhớ lại buổi đầu đi tránh giặc
Trải bao nguy hiểm lên miền bắc
Đêm khuya trên lộ đến Bành Nha
Trăng chiếu mông lung đầu núi Bạch.
Cả nhà xốc xếch đói lang thang
Nhiều lúc gặp ai cũng ngỡ ngàng
Người hẳn đi xa không trở lại
Để chim thảm thiết hú trong hang.
Bé đói ngây thơ cứ cắn ta
Sợ hùm sói chẳng dám rầy la
Ấp vào lòng bịt mồm con lại
Ngột ngạt nó càng quậy thét to.
Thằng anh ra vẻ biết khôn hơn
Đòi mận đắng ăn để thế cơm
Cả nửa tuần qua mưa sấm chớp
Dìu nhau lặn lội vũng bùn lầm.
Có gì đâu để phủ che mưa
Lạnh lẽo đường trơn, áo vải thưa
Có lúc chịu qua bao khó nhọc
Ngày đi vài dặm cũng là vừa.
Quả rừng thay lương thực nhai nhơi
Cành lá thành nhà ở nghỉ ngơi
Sớm lội nước trong khe suối đá
Tối nằm sương đất chốn ven trời.
Nán lưu ít bửa trũng Đồng Gia
Lô Tử cửa quan vội vã qua
Tôn tể cùng ta quen biết cũ
Thâm tình trọng nghĩa ngất trời xa.
Mời khách vào trong, tối mịt mùng
Hai lần cửa mở thắp đèn chong
Lại hâm nước nóng cho lau rửa
Viết giấy dán lên, hú vía hồn.
Chủ khách bèn giới thiệu vợ con
Nhìn nhau ai nấy lệ trào tuôn
Trẻ con buồn ngũ nằm lay lắt
Dậy sẳn mâm cơm với món ngon.
Thệ nguyện cùng nhau tự bửa nay
Anh em kết nghĩa suốt đời này
Liền cho dọn dẹp nơi nhà khách
An ổn riêng ta những tháng ngày.
Dễ mấy ai trong buổi khó khăn
Có lòng rộng rãi tựa ông chăng?
Chia tay nay đã tròn năm nhỉ
Bọn giặc Hồ còn quậy rối hơn.
Ước gì ta có cánh lông
Bay về trước mặt tỏ lòng cám ơn.
--Bản dịch của Nguyễn Minh--
Nhớ xưa lúc bắt đầu chạy giặc
Đã chạy về hướng bắc gian nan
Bành Nha đêm tối đi càn
Dưới trăng chiếu Bạch Thuỷ non trên đầu
Cả nhà chạy nhiều ngày chân đất
Ai cũng thương vì vất vả nhiều
Chim rừng cất tiếng hoang liêu
Không người đi ngược với chiều đang đi
Con cắn tôi vào khi quá đói
Còn kêu la làm sói lang nghe
Bịt mồm, ôm chặt, e dè
Nó càng vùng vẫy rên la thật nhiều
Đứa con trai biết điều miễn cưỡng
Chỉ xin ăn mận đắng cầm hơi
Cả tuần mưa lẫn sấm rơi
Cả nhà níu áo giữa trời bùn trơn
Không áo tơi vì quên chuẩn bị
Nên thấm mưa lạnh khí rét run
Đồ mang nặng, lại đường bùn
Ngày đi vài dặm đã chồn mỏi chân
Lấy trái rừng thay cơm ăn đỡ
Đòn gánh không, cành nhỏ dùng thay
Dắt nhau lội suối ban ngày
Giữa trời sương khói, ngủ vùi qua đêm
Ở Đồng Gia ít hôm nấn ná
Vài ngày rồi sẽ quá ải Lô
Nào ngờ bạn cũ họ Tôn
Hiện đang làm chức trưởng thôn, rộng lòng
Đã sẩm tối chỉ phòng mời khách
Đốt đèn lên mở khắp cửa ra
Chân tôi nước ấm rửa qua
Cắt bùa bằng giấy làm loa gọi hồn
Tôi dắt díu vợ con ra mắt
Nhìn nhau mà ruột thắt lệ tuôn
Trẻ con mệt quá ngủ luôn
Sau rồi tắm rửa, lên buồng dùng cơm
Thề cùng bác anh em kết nghĩa
Mãi mãi là huynh đệ keo sơn
Phòng riêng cho gửi vợ con
Để tôi yên dạ, vững lòng ra đi
Ai ngờ rằng lúc nguy gặp bác
Trong gian nan cứu giúp tận tâm
Từ khi xa đã một năm
Rợ Hồ và Yết còn làm tai ương
Phải chi có cánh phượng hoàng
Đáp ngay bên bác tỏ lòng biết ơn.
Nguyên tác: Đỗ Phủ
彭衙行
杜甫
憶昔避賊初，
北走經險艱。
夜深彭衙道，
月照白水山。
盡室久徒步，
逢人多厚顏。
參差谷鳥吟，
不見遊子還。
癡女飢咬我，
啼畏虎狼聞。
懷中掩其口，
反側聲愈嗔。
小兒強解事，
故索苦李餐。
一旬半雷雨，
泥濘相牽攀。
既無禦雨備，
徑滑衣又寒。
有時經契闊，
竟日數里間。
野果充餱糧，
卑枝成屋椽。
早行石上水，
暮宿大邊煙。
少留同家窪，
欲出蘆子關。
故人有孫宰，
高義薄層雲。
延客已曛黑，
張燈啟重門。
煖湯濯我足，
剪紙招我魂。
從此出妻孥，
相視涕蘭干。
眾雛爛熳睡，
喚起霑盤餐。
誓將與夫子，
永結為弟昆。
遂空所坐堂，
安居奉我歡。
誰肯艱難際，
豁達露心肝。
別來歲日周，
胡羯仍構患。
何當有翅翎，
飛去墮爾前。
Bành Nha hành
Đỗ Phủ
Ức tích tị tặc sơ,
Bắc tẩu kinh hiểm gian.
Dạ thâm Bành Nha đạo,
Nguyệt chiếu Bạch Thủy san.
Tận thất cửu đồ bộ,
Phùng nhân đa hậu nhan.
Sâm si cốc điểu ngâm,
Bất kiến du tử hoàn.
Si nữ cơ giảo ngã,
Đề úy hổ lang văn.
Hoài trung yểm kỳ khẩu,
Phản trắc thanh dũ sân.
Tiểu nhi cưỡng giải sự
Cố sách khổ lý xan.
Nhất tuần bán lôi vũ,
Nê nình tương khiên phan.
Ký vô ngự vũ bị,
Kính hoạt y hựu hàn.
Hữu thời kinh khế khoát,
Cánh nhật sổ lý gian.
Dã quả sung hầu lương,
Ti chi thành ốc chuyên.
Tảo hành thạch thượng thủy,
Mộ túc đại biên yên.
Thiểu lưu Đồng Gia oa,
Dục xuất Lô Tử quan.
Cố nhân hữu Tôn tể,
Cao nghĩa bạc tằng vân.
Diên khách dĩ huân hắc,
Trương đăng khải trùng môn.
Noãn thang trạc ngã túc,
Tiễn chỉ chiêu ngã hồn.
Tòng thử xuất thê noa,
Tương thị thế lan can
Chúng sồ lạn mạn thụy,
Hoán khởi triêm bàn xan.
Thệ tương dữ phu tử,
Vĩnh kết vi đệ côn.
Toại không sở tọa đường,
An cư phụng ngã hoan.
Thùy khẳng gian nan tế,
Khoát đạt lộ tâm can.
Biệt lai tuế nguyệt chu,
Hồ Yết nhưng cấu hoạn.
Hà đương hữu xí linh,
Phi khứ đọa nhữ tiền.
Chú thích: 1/ Bành Nha, tên đất, nay ở đông bắc huyện Bạch Thủy tỉnh Thiểm Tây. 2/ Năm 756 tác giả ĐP đưa gia quyến chạy loạn An - Sử từ Phụng Tiên tới Bành Nha. Tại đây, ông gửi vợ con tại nhà một bạn cũ, còn ông một mình đi Linh Vũ tìm Đường Túc tông góp phần khôi phục nhà Đường…Một năm sau, ông kể lại chuyến đi ấy với lòng nhớ ơn người bạn cũ đang cưu mang vợ con mình trong bài này. 2/ Bạch Thủy sơn, tên núi; Đồng Gia oa, tên chỗ trũng; Lô Tử quan, tên cửa ải nay đều trong huyện Bạch Thủy. 3/ Tôn tể, là bạn cũ của tác giả ĐP, họ Tôn, đang làm huyện trưởng hay xã trường gì đó. 4/ Hồ Yết, là tên hai bộ tộc đang quấy rối mạn tây bắc nước Tàu lúc tác giả ĐP làm bài này.
--Dịch nghĩa:--
Nhớ xưa lúc bắt đầu chạy giặc,
đã chạy về hướng bắc với biết bao nguy hiểm và gian nan.
Đêm khuya chạy trên đường tới Bành Nha,
dưới ánh trăng chiếu trên núi Bạch Thủy.
Cả nhà chạy chân đất nhiều ngày,
ai thấy cũng tỏ ra thương hại.
Chim trong núi kêu rời rạc,
không thấy ai chạy ngược [về nơi đang có giặc].
Đứa con gái còn nhỏ dại đói quá cắn tôi,
còn kêu khóc làm [tôi] sợ cọp và chó sói nghe được.
[Tôi] ôm chặt nó vào lòng bịt miệng nó,
[nó] càng vùng vẫy và kêu khóc lớn hơn.
Đứa con trai miễn cưỡng biết điều,
chỉ xin trái mận đắng để ăn [cho đỡ đói].
Mưa và sấm chớp kéo dài nửa tuần,
[cả nhà] níu vào nhau mà đi trên đường bùn lầy lội.
Vì không chuẩn bị áo tơi,
áo mặc [thấm nước mưa] lạnh ngắt trên đường trơn trợt.
Có khi vì mang nặng quá,
cả ngày chỉ đi được vài dặm.
Quả rừng ăn thay cơm,
cành cây nhỏ thành đòn gánh.
Sáng lội trong nước suối,
tối ngủ giữa trời sương khói.
Ở Đồng Gia ít lâu,
tính đi qua ải Lô Tử.
[May quá gặp] bạn cũ họ Tôn làm chức trưởng,
nghĩa khí [của bác] cao tới tầng mây trắng.
Lúc đó đã sẩm tối [bác] mời khách vào nhà,
thắp đèn sáng mở nhiều cửa.
Cho tôi được rửa chân bằng nước ấm,
cắt [bùa] giấy gọi hồn cho tôi.
Sau đó tôi trình diện vợ con,
nhìn nhau [ai cũng] tràn nước mắt.
[Đang mệt quá] đám con nít ngủ mê man,
được gọi dậy lau rửa rồi ăn cơm.
Tôi thề cùng bác,
kết nghĩa anh em mãi mãi.
Phòng khách được thu xếp,
an cư [gia quyến] cho tôi vui lòng [ra đi].
Ai mà ngờ được trong lúc gian nan,
lại có người mở rộng lòng ra [cứu giúp].
Từ lúc tôi xa bác đã được một năm,
rợ Hồ và Yết đang cấu kết gây hoạn nạn [cho dân ta].
Phải chi có lông cánh,
tôi đã bay tới đáp xuống trước mặt bác.
--Bản dịch của Viên Thu - Nguyễn Minh--
Bài hành cho Bành Nha
Nhớ thuở bắt đầu chạy giặc xưa,
Về phương bắc hiểm trở chơ vơ.
Giữa khuya hướng lộ Bành Nha tới,
Dưới nguyệt trên non Bạch Thủy mờ.
Cả đám bao ngày chân đất chạy,
Ai nhìn cũng cảm xót khi qua.
Tiếng chim trong núi kêu rời rạc,
Nào thấy có người ngược hướng ta.
Bé gái cắn cha bởi đói nhè,
Còn kêu khóc, sợ sói hùm nghe.
Ôm con vào dạ, che mồm lại,
Nó vẫy vùng, càng khóc thảm thê.
Thằng lớn biết điều, cố gượng thôi,
Chỉ xin mận đắng để cầm hơi.
Nửa tuần sấm chớp, mây mưa suốt,
Bám víu, đường bùn lội dẳng dai.
Vì chẳng hề trang bị áo tơi,
Áo thường lạnh lẽo, lộ trơn truồi.
Đang khi hành lý mang nhiều quá,
Đi suốt ngày qua mấy dặm gay.
Trái rừng cố nuốt thay cơm vậy,
Cành nhỏ thành đòn gánh đổi vai.
Buổi sáng lội tràn khe nước suối,
Ban đêm ngủ giữa khói sương trời.
Ở lại Đồng Gia vùng trũng ấy,
Tính qua Lô Tử ải quan này.
Họ Tôn bạn cũ may mà gặp,
Nghĩa khí người cao vút tận mây.
Khi ấy tối mờ, mời khách lại,
Thắp đèn, mở cửa nẻo cơ ngơi.
Cho ta nước nóng ngâm chân ấm,
Cắt giấy gọi hồn đang nổi trôi.
Sau đó vợ con cùng hội tụ,
Nhìn nhau nước mắt luống đầy vơi.
Trẻ con đang ngủ mê man giấc,
Được gọi rửa mình, cơm nóng xơi.
Nguyện thề cùng bạn mãi thân thôi,
Kết nghĩa anh em trọn cuộc đời.
Phòng khách gọn gàng thu dọn lại,
An cư gia quyến, lữ hành vui.
Ai thể ngờ trong lúc hiểm nan,
Có người rộng mở tấm lòng vàng.
Từ khi xa bạn tròn năm ấy,
Hồ Yết kết cùng loạn bất an.
Nếu phải có lông cùng cánh được,
Ta bay đáp xuống trước người ơn.
--Bài dịch của Nguyễn phước Hậu--
Nhớ lại buổi đầu đi tránh giặc
Trải bao nguy hiểm lên miền bắc
Đêm khuya trên lộ đến Bành Nha
Trăng chiếu mông lung đầu núi Bạch.
Cả nhà xốc xếch đói lang thang
Nhiều lúc gặp ai cũng ngỡ ngàng
Người hẳn đi xa không trở lại
Để chim thảm thiết hú trong hang.
Bé đói ngây thơ cứ cắn ta
Sợ hùm sói chẳng dám rầy la
Ấp vào lòng bịt mồm con lại
Ngột ngạt nó càng quậy thét to.
Thằng anh ra vẻ biết khôn hơn
Đòi mận đắng ăn để thế cơm
Cả nửa tuần qua mưa sấm chớp
Dìu nhau lặn lội vũng bùn lầm.
Có gì đâu để phủ che mưa
Lạnh lẽo đường trơn, áo vải thưa
Có lúc chịu qua bao khó nhọc
Ngày đi vài dặm cũng là vừa.
Quả rừng thay lương thực nhai nhơi
Cành lá thành nhà ở nghỉ ngơi
Sớm lội nước trong khe suối đá
Tối nằm sương đất chốn ven trời.
Nán lưu ít bửa trũng Đồng Gia
Lô Tử cửa quan vội vã qua
Tôn tể cùng ta quen biết cũ
Thâm tình trọng nghĩa ngất trời xa.
Mời khách vào trong, tối mịt mùng
Hai lần cửa mở thắp đèn chong
Lại hâm nước nóng cho lau rửa
Viết giấy dán lên, hú vía hồn.
Chủ khách bèn giới thiệu vợ con
Nhìn nhau ai nấy lệ trào tuôn
Trẻ con buồn ngũ nằm lay lắt
Dậy sẳn mâm cơm với món ngon.
Thệ nguyện cùng nhau tự bửa nay
Anh em kết nghĩa suốt đời này
Liền cho dọn dẹp nơi nhà khách
An ổn riêng ta những tháng ngày.
Dễ mấy ai trong buổi khó khăn
Có lòng rộng rãi tựa ông chăng?
Chia tay nay đã tròn năm nhỉ
Bọn giặc Hồ còn quậy rối hơn.
Ước gì ta có cánh lông
Bay về trước mặt tỏ lòng cám ơn.
--Bản dịch của Nguyễn Minh--
Nhớ xưa lúc bắt đầu chạy giặc
Đã chạy về hướng bắc gian nan
Bành Nha đêm tối đi càn
Dưới trăng chiếu Bạch Thuỷ non trên đầu
Cả nhà chạy nhiều ngày chân đất
Ai cũng thương vì vất vả nhiều
Chim rừng cất tiếng hoang liêu
Không người đi ngược với chiều đang đi
Con cắn tôi vào khi quá đói
Còn kêu la làm sói lang nghe
Bịt mồm, ôm chặt, e dè
Nó càng vùng vẫy rên la thật nhiều
Đứa con trai biết điều miễn cưỡng
Chỉ xin ăn mận đắng cầm hơi
Cả tuần mưa lẫn sấm rơi
Cả nhà níu áo giữa trời bùn trơn
Không áo tơi vì quên chuẩn bị
Nên thấm mưa lạnh khí rét run
Đồ mang nặng, lại đường bùn
Ngày đi vài dặm đã chồn mỏi chân
Lấy trái rừng thay cơm ăn đỡ
Đòn gánh không, cành nhỏ dùng thay
Dắt nhau lội suối ban ngày
Giữa trời sương khói, ngủ vùi qua đêm
Ở Đồng Gia ít hôm nấn ná
Vài ngày rồi sẽ quá ải Lô
Nào ngờ bạn cũ họ Tôn
Hiện đang làm chức trưởng thôn, rộng lòng
Đã sẩm tối chỉ phòng mời khách
Đốt đèn lên mở khắp cửa ra
Chân tôi nước ấm rửa qua
Cắt bùa bằng giấy làm loa gọi hồn
Tôi dắt díu vợ con ra mắt
Nhìn nhau mà ruột thắt lệ tuôn
Trẻ con mệt quá ngủ luôn
Sau rồi tắm rửa, lên buồng dùng cơm
Thề cùng bác anh em kết nghĩa
Mãi mãi là huynh đệ keo sơn
Phòng riêng cho gửi vợ con
Để tôi yên dạ, vững lòng ra đi
Ai ngờ rằng lúc nguy gặp bác
Trong gian nan cứu giúp tận tâm
Từ khi xa đã một năm
Rợ Hồ và Yết còn làm tai ương
Phải chi có cánh phượng hoàng
Đáp ngay bên bác tỏ lòng biết ơn.