Biệt Xá Đệ Tông Nhất
Nguyên tác: Liễu Tông Nguyên
別舍弟宗一
柳宗元
零落殘魂倍黯然,
雙垂別淚越江邊.
一身去國六千里,
萬死投荒十二年.
桂領瘴來雲似墨,
洞庭春盡水如灰.
欲知此後相思夢,
長在荊門郢樹煙.
Biệt Xá Đệ Tông Nhất
Liễu Tông Nguyên
Linh lạc tàn hồn bội ám nhiên,
Song thùy biệt lệ Việt giang biên.
Nhất thân khứ quốc lục thiên lý,
Vạn tử đầu hoang thập nhị niên.
Quế Lãnh chướng lai vân tự mặc,
Động Đình xuân tận thủy như khôi
Dục tri thử hậu tương tư mộng,
Trường tại Kinh môn, Sính thụ yên
Chú thích: 1/ Tông Nhất, tức Liễu Tông Nhất, em ruột của tác giả LTN. 2/ Năm 815 tác giả LTN bị biếm đi Liễu châu (nay là huyện Mã Bình, tỉnh Quảng Tây). Hai năm sau Tông Nhất (ngụ tại Kinh Môn) tới thăm anh. Khi trở về, tác giả làm bài này tiễn em. 3/ Việt giang, tên con sông trong Liễu châu. 4/ thập nhị niên, gồm 10 năm biếm Vĩnh châu và 2 năm biếm Liễu châu. 5/ Quế Lãnh, tên núi trong Liễu châu. 6/ Động Đình, tên hồ ở phía bắc tỉnh Hồ Nam, nơi Tông Nhất trở về sẽ đi qua. 7/ Sính, tên đất, nay là thành phố Giang Lăng, tỉnh Hồ Bắc, nơi Tông Nhất khi về sẽ đi qua. 8/ Kinh môn, nay là thành phố cùng tên trong tỉnh Hà Bắc.
--Dịch nghĩa:--
Tiễn Em Tông Nhất
Bị đày đọa đến tàn hồn nên càng tiều tụy,
hai hàng nước mắt tiễn em bên bờ sông Việt.
Một mình sống xa quê (tỉnh Sơn Tây) cách sáu ngàn dặm,
bao gian nan tưởng đã chết trong 12 năm qua.
Ở Quế lãnh này khi khí độc bay ra đen như mực,
hồ Động Đình (em sẽ về qua) xuân tàn nước như màu tro.
Em về rồi ta sẽ gặp em trong mộng,
mãi mãi trong sương khói cây Kinh Môn và Sính.
--Bản dịch của Nguyễn Minh--
Bị đọa đày đến hồn tan nát
Bên Việt giang nước mắt lê thê
Sáu ngàn dặm sống xa quê
Mười hai năm ấy ê chề gian nan
Hơi chướng khí đầy tràn Quế lãnh
Hồ Động Đình nước lạnh thâm sâu
Sau này trong mộng thấy nhau
Nơi Kinh môn, Sính trong màu khói sương
--Bản dịch của Lâm trung Phú --
Đọa đày điêu đứng đến hồn tan
Nước mắt tiễn em bờ Việt giang .
Ngàn dặm xa quê thân chiếc bóng
Chục năm chốn vắng chết bao phen !
Khí tan , Quế Lãnh mây đen mực
Xuân hết , Động Đình nước xám than !
Từ nay muốn gặp tìm trong mộng
Cây cối Kinh môn vệt khói lam !!!
Nguyên tác: Liễu Tông Nguyên
別舍弟宗一
柳宗元
零落殘魂倍黯然,
雙垂別淚越江邊.
一身去國六千里,
萬死投荒十二年.
桂領瘴來雲似墨,
洞庭春盡水如灰.
欲知此後相思夢,
長在荊門郢樹煙.
Biệt Xá Đệ Tông Nhất
Liễu Tông Nguyên
Linh lạc tàn hồn bội ám nhiên,
Song thùy biệt lệ Việt giang biên.
Nhất thân khứ quốc lục thiên lý,
Vạn tử đầu hoang thập nhị niên.
Quế Lãnh chướng lai vân tự mặc,
Động Đình xuân tận thủy như khôi
Dục tri thử hậu tương tư mộng,
Trường tại Kinh môn, Sính thụ yên
Chú thích: 1/ Tông Nhất, tức Liễu Tông Nhất, em ruột của tác giả LTN. 2/ Năm 815 tác giả LTN bị biếm đi Liễu châu (nay là huyện Mã Bình, tỉnh Quảng Tây). Hai năm sau Tông Nhất (ngụ tại Kinh Môn) tới thăm anh. Khi trở về, tác giả làm bài này tiễn em. 3/ Việt giang, tên con sông trong Liễu châu. 4/ thập nhị niên, gồm 10 năm biếm Vĩnh châu và 2 năm biếm Liễu châu. 5/ Quế Lãnh, tên núi trong Liễu châu. 6/ Động Đình, tên hồ ở phía bắc tỉnh Hồ Nam, nơi Tông Nhất trở về sẽ đi qua. 7/ Sính, tên đất, nay là thành phố Giang Lăng, tỉnh Hồ Bắc, nơi Tông Nhất khi về sẽ đi qua. 8/ Kinh môn, nay là thành phố cùng tên trong tỉnh Hà Bắc.
--Dịch nghĩa:--
Tiễn Em Tông Nhất
Bị đày đọa đến tàn hồn nên càng tiều tụy,
hai hàng nước mắt tiễn em bên bờ sông Việt.
Một mình sống xa quê (tỉnh Sơn Tây) cách sáu ngàn dặm,
bao gian nan tưởng đã chết trong 12 năm qua.
Ở Quế lãnh này khi khí độc bay ra đen như mực,
hồ Động Đình (em sẽ về qua) xuân tàn nước như màu tro.
Em về rồi ta sẽ gặp em trong mộng,
mãi mãi trong sương khói cây Kinh Môn và Sính.
--Bản dịch của Nguyễn Minh--
Bị đọa đày đến hồn tan nát
Bên Việt giang nước mắt lê thê
Sáu ngàn dặm sống xa quê
Mười hai năm ấy ê chề gian nan
Hơi chướng khí đầy tràn Quế lãnh
Hồ Động Đình nước lạnh thâm sâu
Sau này trong mộng thấy nhau
Nơi Kinh môn, Sính trong màu khói sương
--Bản dịch của Lâm trung Phú --
Đọa đày điêu đứng đến hồn tan
Nước mắt tiễn em bờ Việt giang .
Ngàn dặm xa quê thân chiếc bóng
Chục năm chốn vắng chết bao phen !
Khí tan , Quế Lãnh mây đen mực
Xuân hết , Động Đình nước xám than !
Từ nay muốn gặp tìm trong mộng
Cây cối Kinh môn vệt khói lam !!!