Cổ Phong – Yên Chiêu Duyên Quách Ngỗi
Nguyên tác: Lý Bạch
古風-燕昭延郭隗
李白
燕昭延郭隗，
遂筑黃金台。
劇辛方趙至，
鄒衍復齊來。
奈何青雲士，
棄我如塵埃。
珠玉買歌笑，
糟糠養賢才。
方知黃鵠舉，
千里獨徘徊。
Cổ Phong – Yên Chiêu Duyên Quách Ngỗi
Lý Bạch
Yên Chiêu duyên Quách Ngỗi,
Toại trúc Hoàng kim đài.
Kịch Tân phương Triệu chí,
Sô Diễn phục Tề lai.
Nại hà thanh vân sĩ,
Khí ngã như trần ai.
Châu ngọc mãi ca tiếu
Tao khang dưỡng hiến tài.
Phương tri “Hoàng hộc cử”,
Thiên lý độc bồi hồi.
Chú thích: 1/ Tác giả LB làm tổ thơ Cổ Phong này gồm 59 bài (bài này mang số 15/59). Nay thêm câu đầu của bài đi sau tựa đề chính là Cổ Phong để dễ truy cập và phân biệt. 2/ Tác giả LB viết bài này dựa trên một dã sử thời Xuân Thu: Chiêu vương nước Yên cho xây Hoàng kim đài (cố chỉ nay ở đông nam huyệt Bắc Bình tỉnh Hà Bắc) để chiêu hiền đãi sĩ, trong đó có Quách Ngỗi là người sở tại; lại còn được Kịch Tân từ nước Triệu tới, Sô Diễn từ nước Tề qua. Rồi so sánh với Đường Huyển tông mà thất vọng..3/ “Hoàng hộc cử”, do điển tích: Điền Nhiêu là người có tài ở nước Lỗ nhưng không được vua Lỗ trọng dụng. Ông nói ta ở nước Lỗ như con gà, nhưng bay sang nước khác ta là chim hộc vàng. Quả nhiên ông sang nưóc Yên, được vua Yên phong tướng, giúp nước này thái bình thịnh trị.
--Dịch nghĩa:--
Thơ Cổ Phong – Vua Nước Yên Chiêu Hiền Quách Ngỗi
Chiêu vương nước Yên mời Quách Ngỗi [ra giúp việc nước] ;
nên đã xây Hoàng kim đài [dùng rất nhiều tiền bạc để chiêu hièn đãi sĩ].
[Do đó còn được] Kịch Tân từ nước Triệu qua,
và Sô Diễn từ nước Tề tới.
[Đường Huyền tông] chỉ dùng bọn tầm thường,
coi ta như cát bụi.
Tiền bạc chỉ dùng để mua tiếng cười câu hát [của Dương quý phi],
còn đãi hiền tài rất bần tiện.
Cũng biết đến điển “Hoàng hộc cử”,
nhưng trước tiền đồ ngàn dặm chẳng biết đi đâu.
--Bản dịch của Nguyễn Minh--
Vua nước Yên chiêu hiền Quách Ngỗi
Hoàng kim đài rất đỗi xây cao
Kịch Tân nước Triệu cũng vào
Nước Tề Sô Diễn cũng trao hết tài
Còn nơi đây toàn xài nịnh bợ
Coi ta như hạt bụi trong đời
Bạc vàng mua hát mua cười
Chiêu hiền đãi sĩ than ôi rất tồi
“Hoàng hộc cử” cũng biết rồi
Tiền đồ ngàn dặm biết nơi nào về !
--Bản dịch của Nguyễn phước Hậu--
Yên Chiêu vương mời Quách Ngỗi
Bèn cho xây sẵn đài vàng
Kịch Tân từ nước Triệu sang
Sô Diễn từ bên Tề tới.
Bầy tôi đường mây lớn lối
vất ta như cát bụi đường.
Ngọc mua cười hát họ Dương
Bần tiện đãi hiền lắm nỗi
Không theo điển tích hộc vàng
Dặm ngàn lẻ loi đâu tới.
Nguyên tác: Lý Bạch
古風-燕昭延郭隗
李白
燕昭延郭隗，
遂筑黃金台。
劇辛方趙至，
鄒衍復齊來。
奈何青雲士，
棄我如塵埃。
珠玉買歌笑，
糟糠養賢才。
方知黃鵠舉，
千里獨徘徊。
Cổ Phong – Yên Chiêu Duyên Quách Ngỗi
Lý Bạch
Yên Chiêu duyên Quách Ngỗi,
Toại trúc Hoàng kim đài.
Kịch Tân phương Triệu chí,
Sô Diễn phục Tề lai.
Nại hà thanh vân sĩ,
Khí ngã như trần ai.
Châu ngọc mãi ca tiếu
Tao khang dưỡng hiến tài.
Phương tri “Hoàng hộc cử”,
Thiên lý độc bồi hồi.
Chú thích: 1/ Tác giả LB làm tổ thơ Cổ Phong này gồm 59 bài (bài này mang số 15/59). Nay thêm câu đầu của bài đi sau tựa đề chính là Cổ Phong để dễ truy cập và phân biệt. 2/ Tác giả LB viết bài này dựa trên một dã sử thời Xuân Thu: Chiêu vương nước Yên cho xây Hoàng kim đài (cố chỉ nay ở đông nam huyệt Bắc Bình tỉnh Hà Bắc) để chiêu hiền đãi sĩ, trong đó có Quách Ngỗi là người sở tại; lại còn được Kịch Tân từ nước Triệu tới, Sô Diễn từ nước Tề qua. Rồi so sánh với Đường Huyển tông mà thất vọng..3/ “Hoàng hộc cử”, do điển tích: Điền Nhiêu là người có tài ở nước Lỗ nhưng không được vua Lỗ trọng dụng. Ông nói ta ở nước Lỗ như con gà, nhưng bay sang nước khác ta là chim hộc vàng. Quả nhiên ông sang nưóc Yên, được vua Yên phong tướng, giúp nước này thái bình thịnh trị.
--Dịch nghĩa:--
Thơ Cổ Phong – Vua Nước Yên Chiêu Hiền Quách Ngỗi
Chiêu vương nước Yên mời Quách Ngỗi [ra giúp việc nước] ;
nên đã xây Hoàng kim đài [dùng rất nhiều tiền bạc để chiêu hièn đãi sĩ].
[Do đó còn được] Kịch Tân từ nước Triệu qua,
và Sô Diễn từ nước Tề tới.
[Đường Huyền tông] chỉ dùng bọn tầm thường,
coi ta như cát bụi.
Tiền bạc chỉ dùng để mua tiếng cười câu hát [của Dương quý phi],
còn đãi hiền tài rất bần tiện.
Cũng biết đến điển “Hoàng hộc cử”,
nhưng trước tiền đồ ngàn dặm chẳng biết đi đâu.
--Bản dịch của Nguyễn Minh--
Vua nước Yên chiêu hiền Quách Ngỗi
Hoàng kim đài rất đỗi xây cao
Kịch Tân nước Triệu cũng vào
Nước Tề Sô Diễn cũng trao hết tài
Còn nơi đây toàn xài nịnh bợ
Coi ta như hạt bụi trong đời
Bạc vàng mua hát mua cười
Chiêu hiền đãi sĩ than ôi rất tồi
“Hoàng hộc cử” cũng biết rồi
Tiền đồ ngàn dặm biết nơi nào về !
--Bản dịch của Nguyễn phước Hậu--
Yên Chiêu vương mời Quách Ngỗi
Bèn cho xây sẵn đài vàng
Kịch Tân từ nước Triệu sang
Sô Diễn từ bên Tề tới.
Bầy tôi đường mây lớn lối
vất ta như cát bụi đường.
Ngọc mua cười hát họ Dương
Bần tiện đãi hiền lắm nỗi
Không theo điển tích hộc vàng
Dặm ngàn lẻ loi đâu tới.