Công Tử Hành
Nguyên tác: Lưu Hi Di
公子行
劉希夷
天津橋下陽春水，
天津橋上繁華子。
馬聲回合青雲外，
人影動搖綠波裏。
綠波蕩漾玉為砂，
青雲離披錦作霞。
可憐楊柳傷心樹，
可憐桃李斷腸花。
此日遨遊邀美女，
此時歌舞入娼家。
娼家美女郁金香，
飛來飛去公子傍。
的的珠帘白日映，
娥娥玉顏紅粉妝。
花際裴回雙蛺蝶，
池邊顧步兩鴛鴦。
傾國傾城漢武帝，
為雲為雨楚襄王。
古來容光人所羨，
況復今日遙相見。
願作輕羅著細腰，
願為明鏡分嬌面。
與君相向轉相親，
與君雙棲共一身。
願作貞松千歲古，
誰論芳槿一朝新。
百年同謝西山日，
千秋萬古北邙塵。
Công Tử Hành
Lưu Hi Di
Thiên Tân kiều hạ dương xuân thuỷ,
Thiên Tân kiều thượng phồn hoa tử.
Mã thanh hồi hợp thanh vân ngoại,
Nhân ảnh động dao lục ba lý.
Lục ba đãng dạng ngọc vi sa,
Thanh vân ly phi cẩm tác hà.
Khả liên dương liễu thương tâm thụ,
Khả liên đào lý đoạn trường hoa.
Thử nhật ngao du yêu mỹ nữ,
Thử thì ca vũ nhập xướng gia.
Xướng gia mỹ nữ uất kim hương,
Phi lai phi khứ công tử bàng.
Đích đích châu liêm bạch nhật ánh,
Nga nga ngọc nhan hồng phấn trang.
Hoa tế bùi hồi song giáp điệp,
Trì biên cố bộ lưỡng uyên ương.
Khuynh quốc khuynh thành Hán Vũ Đế,
Vi vân vi vũ Sở Tương Vương.
Cổ lai dung quang nhân sở tiện,
Huống phục kim nhật dao tương kiến.
Nguyện tác khinh la trước tế yêu,
Nguyện vi minh kính phân kiều diện.
Dữ quân tương hướng chuyển tương thân,
Dữ quân song thê cộng nhất thân.
Nguyện tác trinh tùng thiên tuế cổ,
Thuỳ luận phương cẩn nhất triêu tân.
Bách niên đồng tạ Tây sơn nhật,
Thiên thu vạn cổ Bắc Mang trần.
Chú thích:1/ Thiên Tân kiều, tên cầu, do Tuỳ Dưỡng đế cho bắc ngang sông Lạc năm 605; nay ở phía tây nam thành phố Lạc Dưong tỉnh Hà Nam. 2/ Hán Vũ đế, Lưu Triệt, là một minh quân đời Hán. 3/ Sở Tương vương, ông vua nước Sở thời Chiến Quốc, có giấc mơ được giao hoan với nữ thần làm ra mây mưa. 4/ Bắc Mang, tên một nghĩa địa sang trọng, nay ở ngoại ô thành phố Lạc Dương, tỉnh Hà Nam.
Dịch nghĩa:
Bài Hành Con Nhà Giàu
Dưới cầu Thiên Tân là nước xuân ấm áp,
Trên cầu Thiên Tân nhiều trai thanh gái lịch.
Tiếng ngựa hí vang tới mây xanh,
Bóng người dao động trên mặt sóng xanh.
Sóng xanh xô trên sỏi ngọc,
Mây xanh tách rời ráng gấm.
Thương cho dương liễu là loài cây có tâm hồn,
Thương cho đào mận có hoa biết sầu khổ.
Hôm nay mời người đẹp đi chơi,
Lúc đó có người đang ca múa trong rạp.
Người múa thơm hoa uất kim,
Con nhà giàu lượn qua lượn lại bên nàng.
Rèm châu sáng rỡ dưới nắng,
Mặt ngọc yêu kiều với phấn son.
Đôi bướm nhởn nhơ bên hoa,
Cặp vịt uyên ương đi bên nhau gần ao.
Hán Vũ đế [có nhiều người đẹp] nghiêng thành đổ nước,
Sở Tương vương làm mây làm mưa [với nữ thần].
Người xưa ham muốn người đẹp,
Huống chi nay được gặp gỡ cùng nhau.
Nguyện làm lụa mỏng cuốn quanh lưng ong,
Nguyện làm gương sáng [cho nàng] soi mặt.
Cùng nàng sơ giao chuyển thành thâm giao,
Cùng nàng hai tên chỉ còn một tên.
Nguyện làm cây thông trung trinh ngàn năm,
Ai như hoa dâm bụt chỉ nở buổi sáng?
Trăm năm cùng khuất núi tây,
Ngàn năm vạn năm là hạt bụi ở Bắc Mang.
--Bản dịch của Nguyễn Minh--
Dưới cầu Thiên nước xuân ấm áp
Trên cầu Thiên lũ lượt phồn hoa
Tiếng vang ngựa hí mây xa
Bóng người dao động lại qua sóng dồn
Sóng nhấp nhô bên cồn sỏi ngọc
Mây xanh xanh xa cách ráng hồng
Thương cho liễu có tâm hồn
Thương cho đào mận hoa còn sầu đau
Mời người đẹp cùng nhau du ngoạn
Vào lúc đang tới đoạn múa ca
Vũ công thơm uất kim hoa
Biết bao chàng trẻ lượn ra lượn vào
Rèm châu ngọc đẹp sao dưới nắng
Mặt ngọc xinh vì phấn vì son
Bên hoa đôi bướm chập chờn
Gần ao đôi vịt uyên ương đi cùng
Hán Vũ đế nhiều trang tuyệt sắc
Sở Tương vương đầy ắp mây mưa
Người xưa sắc đẹp đều ưa
Huống nay gặp gỡ vui đùa bên nhau
Nguyện làm lụa lưng ong cuốn chặt
Nguyện làm gương soi mặt nõn nường
Quen rồi tiến tới yêu thương
Hai tên nay chỉ chung dùng một tên
Nguyện làm cây thông trinh muôn thuở
Đâu như dâm bụt nở sớm tàn
Trăm năm cùng lặn tây san
Ngàn năm làm hạt bụi trần Bắc Mang.
--Bản dịch của Viên Thu--
Cầu Thiên Tân nước ấm xuân nồng,
Trai gái phồn hoa nhộn duỗi rong.
Tiếng ngựa hí trời mây biếc vọng,
Bóng người soi sóng nước linh lung.
Sóng xanh đùa sỏi ngọc cồn lay,
Mây biếc tách vùng ráng gấm bay.
Thương gốc liễu dương phơ phất đó,
Thương hoa đào lý não nùng thay.
Hôm nay mời mỹ nhân du ngoạn,
Nơi rạp thấy người đẹp múa may.
Mùi uất kim hương thơm bát ngát,
Thiếu gia lờ lượn mãi không thôi.
Rèm châu sáng rỡ nắng mai soi,
Mặt ngọc diễm kiều son phấn say.
Đôi cánh bướm bên hoa phất phới,
Cặp uyên ương mé nước vui vầy.
Sở vương vốn thích mây mưa lắm,
Hán chúa yêu chiều nhan sắc thôi.
Tiền bối đều ham người đẹp cả,
Huống hồ nay gặp đúng nàng đây.
Nguyện làm lụa quấn lưng ong nhỏ,
Nguyện hóa gương soi mặt ngọc này.
Những muốn sơ tình nên thắm thiết,
Cùng chung tên tộc với nhau thôi.
Ước thành thông bách tận ngàn thu,
Dâm bụt đến chiều chẳng thắm lưu.
Trăm tuổi mình cùng nhau khuất núi,
Nghìn năm, vạn thuở Bắc Mang tro.
Nguyên tác: Lưu Hi Di
公子行
劉希夷
天津橋下陽春水，
天津橋上繁華子。
馬聲回合青雲外，
人影動搖綠波裏。
綠波蕩漾玉為砂，
青雲離披錦作霞。
可憐楊柳傷心樹，
可憐桃李斷腸花。
此日遨遊邀美女，
此時歌舞入娼家。
娼家美女郁金香，
飛來飛去公子傍。
的的珠帘白日映，
娥娥玉顏紅粉妝。
花際裴回雙蛺蝶，
池邊顧步兩鴛鴦。
傾國傾城漢武帝，
為雲為雨楚襄王。
古來容光人所羨，
況復今日遙相見。
願作輕羅著細腰，
願為明鏡分嬌面。
與君相向轉相親，
與君雙棲共一身。
願作貞松千歲古，
誰論芳槿一朝新。
百年同謝西山日，
千秋萬古北邙塵。
Công Tử Hành
Lưu Hi Di
Thiên Tân kiều hạ dương xuân thuỷ,
Thiên Tân kiều thượng phồn hoa tử.
Mã thanh hồi hợp thanh vân ngoại,
Nhân ảnh động dao lục ba lý.
Lục ba đãng dạng ngọc vi sa,
Thanh vân ly phi cẩm tác hà.
Khả liên dương liễu thương tâm thụ,
Khả liên đào lý đoạn trường hoa.
Thử nhật ngao du yêu mỹ nữ,
Thử thì ca vũ nhập xướng gia.
Xướng gia mỹ nữ uất kim hương,
Phi lai phi khứ công tử bàng.
Đích đích châu liêm bạch nhật ánh,
Nga nga ngọc nhan hồng phấn trang.
Hoa tế bùi hồi song giáp điệp,
Trì biên cố bộ lưỡng uyên ương.
Khuynh quốc khuynh thành Hán Vũ Đế,
Vi vân vi vũ Sở Tương Vương.
Cổ lai dung quang nhân sở tiện,
Huống phục kim nhật dao tương kiến.
Nguyện tác khinh la trước tế yêu,
Nguyện vi minh kính phân kiều diện.
Dữ quân tương hướng chuyển tương thân,
Dữ quân song thê cộng nhất thân.
Nguyện tác trinh tùng thiên tuế cổ,
Thuỳ luận phương cẩn nhất triêu tân.
Bách niên đồng tạ Tây sơn nhật,
Thiên thu vạn cổ Bắc Mang trần.
Chú thích:1/ Thiên Tân kiều, tên cầu, do Tuỳ Dưỡng đế cho bắc ngang sông Lạc năm 605; nay ở phía tây nam thành phố Lạc Dưong tỉnh Hà Nam. 2/ Hán Vũ đế, Lưu Triệt, là một minh quân đời Hán. 3/ Sở Tương vương, ông vua nước Sở thời Chiến Quốc, có giấc mơ được giao hoan với nữ thần làm ra mây mưa. 4/ Bắc Mang, tên một nghĩa địa sang trọng, nay ở ngoại ô thành phố Lạc Dương, tỉnh Hà Nam.
Dịch nghĩa:
Bài Hành Con Nhà Giàu
Dưới cầu Thiên Tân là nước xuân ấm áp,
Trên cầu Thiên Tân nhiều trai thanh gái lịch.
Tiếng ngựa hí vang tới mây xanh,
Bóng người dao động trên mặt sóng xanh.
Sóng xanh xô trên sỏi ngọc,
Mây xanh tách rời ráng gấm.
Thương cho dương liễu là loài cây có tâm hồn,
Thương cho đào mận có hoa biết sầu khổ.
Hôm nay mời người đẹp đi chơi,
Lúc đó có người đang ca múa trong rạp.
Người múa thơm hoa uất kim,
Con nhà giàu lượn qua lượn lại bên nàng.
Rèm châu sáng rỡ dưới nắng,
Mặt ngọc yêu kiều với phấn son.
Đôi bướm nhởn nhơ bên hoa,
Cặp vịt uyên ương đi bên nhau gần ao.
Hán Vũ đế [có nhiều người đẹp] nghiêng thành đổ nước,
Sở Tương vương làm mây làm mưa [với nữ thần].
Người xưa ham muốn người đẹp,
Huống chi nay được gặp gỡ cùng nhau.
Nguyện làm lụa mỏng cuốn quanh lưng ong,
Nguyện làm gương sáng [cho nàng] soi mặt.
Cùng nàng sơ giao chuyển thành thâm giao,
Cùng nàng hai tên chỉ còn một tên.
Nguyện làm cây thông trung trinh ngàn năm,
Ai như hoa dâm bụt chỉ nở buổi sáng?
Trăm năm cùng khuất núi tây,
Ngàn năm vạn năm là hạt bụi ở Bắc Mang.
--Bản dịch của Nguyễn Minh--
Dưới cầu Thiên nước xuân ấm áp
Trên cầu Thiên lũ lượt phồn hoa
Tiếng vang ngựa hí mây xa
Bóng người dao động lại qua sóng dồn
Sóng nhấp nhô bên cồn sỏi ngọc
Mây xanh xanh xa cách ráng hồng
Thương cho liễu có tâm hồn
Thương cho đào mận hoa còn sầu đau
Mời người đẹp cùng nhau du ngoạn
Vào lúc đang tới đoạn múa ca
Vũ công thơm uất kim hoa
Biết bao chàng trẻ lượn ra lượn vào
Rèm châu ngọc đẹp sao dưới nắng
Mặt ngọc xinh vì phấn vì son
Bên hoa đôi bướm chập chờn
Gần ao đôi vịt uyên ương đi cùng
Hán Vũ đế nhiều trang tuyệt sắc
Sở Tương vương đầy ắp mây mưa
Người xưa sắc đẹp đều ưa
Huống nay gặp gỡ vui đùa bên nhau
Nguyện làm lụa lưng ong cuốn chặt
Nguyện làm gương soi mặt nõn nường
Quen rồi tiến tới yêu thương
Hai tên nay chỉ chung dùng một tên
Nguyện làm cây thông trinh muôn thuở
Đâu như dâm bụt nở sớm tàn
Trăm năm cùng lặn tây san
Ngàn năm làm hạt bụi trần Bắc Mang.
--Bản dịch của Viên Thu--
Cầu Thiên Tân nước ấm xuân nồng,
Trai gái phồn hoa nhộn duỗi rong.
Tiếng ngựa hí trời mây biếc vọng,
Bóng người soi sóng nước linh lung.
Sóng xanh đùa sỏi ngọc cồn lay,
Mây biếc tách vùng ráng gấm bay.
Thương gốc liễu dương phơ phất đó,
Thương hoa đào lý não nùng thay.
Hôm nay mời mỹ nhân du ngoạn,
Nơi rạp thấy người đẹp múa may.
Mùi uất kim hương thơm bát ngát,
Thiếu gia lờ lượn mãi không thôi.
Rèm châu sáng rỡ nắng mai soi,
Mặt ngọc diễm kiều son phấn say.
Đôi cánh bướm bên hoa phất phới,
Cặp uyên ương mé nước vui vầy.
Sở vương vốn thích mây mưa lắm,
Hán chúa yêu chiều nhan sắc thôi.
Tiền bối đều ham người đẹp cả,
Huống hồ nay gặp đúng nàng đây.
Nguyện làm lụa quấn lưng ong nhỏ,
Nguyện hóa gương soi mặt ngọc này.
Những muốn sơ tình nên thắm thiết,
Cùng chung tên tộc với nhau thôi.
Ước thành thông bách tận ngàn thu,
Dâm bụt đến chiều chẳng thắm lưu.
Trăm tuổi mình cùng nhau khuất núi,
Nghìn năm, vạn thuở Bắc Mang tro.