Hành lạc từ II
Nguyên tác: Nguyễn Du
Hành lạc từ II
Nguyễn Du
Sơn thượng hữu đào hoa,
Xước ước như hồng ỷ.
Thanh thần lộng xuân nghiên,
Nhật mộ trước nê trĩ.
Hảo hoa vô bách nhật,
Nhân thọ vô bách tuế.
Thế sự đa suy di,
Phù sinh hành lạc sự.
Tịch thượng hữu kỹ kiều như hoa,
Hồ trung hữu tửu như kim ba.
Thúy quản ngọc tiêu hoãn cánh cấp
Đắc cao ca xứ thả cao ca.
Quân bất kiến Vương Nhung nha trù thủ tự tróc,
Nhật nhật cối kê thuờng bất túc.
Tam công đài khuynh hảo lý tử,
Kim tiền tán tác tha nhân phúc.
Hựu bất kiến Phùng Đạo vãn niên xưng cực quý,
Lịch triều bất ly khanh tướng vị.
Chung minh đỉnh thực cánh hoàn không,
Thiên tài đồ lưu “Trường Lạc Tự”.
Nhãn tiền phú quí như phù vân,
Lãng đắc kim nhân tiếu cổ nhân.
Cổ nhân phần dinh dĩ lũy lũy,
Kim nhân bôn tẩu hà phân phân.
Cổ kim hiền ngu nhất khâu thổ,
Sinh tử quan đầu mạc năng độ.
Khuyến quân ẩm tửu thả vi hoan,
Tây song nhật lạc thiên tương mộ.
--Bản dịch của Trần Nhất Lang--
Hành lạc từ II
Triền non rợp bóng hoa đào
Đẹp xinh như lụa đỏ mầu thắm tươi.
Sáng xuân hoa mỉm miệng cười
Chiều hôm rơi rụng nằm nơi đất lầy.
Đời hoa không quá trăm ngày
Trăm năm, nhân thế mấy ai tuổi này.
Việc đời luôn vẫn đổi thay
Phù sinh một kiếp, cứ say thỏa lòng.
Tiệc vui người đẹp hoa nhường
Trong vò rượu quí ánh vàng long lanh
Dập dìu tiêu sáo chậm nhanh
Dịp vui hiếm có, thỏa tình hát ca.
Vương Nhung lo đếm thẻ ngà (1)
Ngày ngày tính toán, biết là đủ đâu?
Đài nghiêng mận chết từ lâu
Bạc vàng tiêu tán người sau hưởng phần.
Họ Phùng tuổi lão giầu sang (2)
Mấy triều khanh tướng còn vang tiếng đời
Đỉnh chung rồi cũng buông xuôi
Duy bài “Trường Lạc” để đời ngàn năm.
Công danh tiền bạc phù vân
Người nay lấy chuyện cổ nhân gẫm cười.
Tha ma kẻ trước chôn vùi
Bây giờ thiên hạ ngược xuôi nhọc lòng
Ngu, hiền một nấm mồ nông
Tử, sinh muốn tránh cũng không được nào.
Vui chơi dăm chén rượu đào
Hoàng hôn bên cửa rót vào hiên tây.
--Bản dịch của Viên Thu--
Trên núi rực đào hoa,
Thắm hồng tựa gấm sa.
Sáng xuân vừa hé nụ,
Chiều tối rụng la đà.
Hoa đẹp nào trăm bửa,
Người trăm tuổi hiếm là.
Việc đời hoài biến đổi,
Vui kiếp phù sinh qua.
Kỹ nương trên chiếu như hoa đẹp,
Ánh rượu trong chai tựa sóng vàng.
Tiêu ngọc sáo quỳnh, say cứ chuốc,
Mặc lòng ca hát tận thênh thang.
Anh chẳng thấy ?
Vương Nhung thủ thẻ ngà so tính,
Hằng bửa hoài lo chẳng đủ ưng.
Mận quý đài nghiêng cây bỗng chết,
Bạc vàng tan tác, phúc người dưng.
Cũng không thấy ?
Phùng Đạo cuối đời còn phú quý,
Bao triều khanh tướng tiếp cao sang.
Đỉnh chung cho lắm thành không cả,
\\\"Trường lạc tự\\\" còn mãi tiếng vang.
Giàu có thoảng mây bồng trước mắt,
Người nay bỡn cợt kẻ xưa chơi.
Người xưa giờ hóa thành tro bụi,
Hậu thế ngược xuôi lắm rã rời.
Sau trước, hiền ngu thành mộ đất,
Bến bờ sinh tử cũng đành qua.
Khuyên anh vui thú trong bôi rượu,
Đã thấy song tây thoáng nắng tà.
Chú Thích
(1) Vương Nhung người đời Tấn, nhà giầu nhưng biển lận,
ngày nào cũng cầm thẻ ngà trong tay để tính toán. Trong
nhà có cây mận rất ngon, bán quả sợ người ta lấy giống
nên dùi nát hột rồi mới bán.
(2) Phùng Đạo người đời Ngũ Đại, tính chất phác, văn hay,
làm khanh tướng dưới bốn triều Đường, Tống, Hán, Chu. Tự
đặt tên là Trường Lạc Lão, có làm bài Trường Lạc Lão Tự Sự
kể chuyện mình thờ bốn họ, sáu vua.
Nguyên tác: Nguyễn Du
Hành lạc từ II
Nguyễn Du
Sơn thượng hữu đào hoa,
Xước ước như hồng ỷ.
Thanh thần lộng xuân nghiên,
Nhật mộ trước nê trĩ.
Hảo hoa vô bách nhật,
Nhân thọ vô bách tuế.
Thế sự đa suy di,
Phù sinh hành lạc sự.
Tịch thượng hữu kỹ kiều như hoa,
Hồ trung hữu tửu như kim ba.
Thúy quản ngọc tiêu hoãn cánh cấp
Đắc cao ca xứ thả cao ca.
Quân bất kiến Vương Nhung nha trù thủ tự tróc,
Nhật nhật cối kê thuờng bất túc.
Tam công đài khuynh hảo lý tử,
Kim tiền tán tác tha nhân phúc.
Hựu bất kiến Phùng Đạo vãn niên xưng cực quý,
Lịch triều bất ly khanh tướng vị.
Chung minh đỉnh thực cánh hoàn không,
Thiên tài đồ lưu “Trường Lạc Tự”.
Nhãn tiền phú quí như phù vân,
Lãng đắc kim nhân tiếu cổ nhân.
Cổ nhân phần dinh dĩ lũy lũy,
Kim nhân bôn tẩu hà phân phân.
Cổ kim hiền ngu nhất khâu thổ,
Sinh tử quan đầu mạc năng độ.
Khuyến quân ẩm tửu thả vi hoan,
Tây song nhật lạc thiên tương mộ.
--Bản dịch của Trần Nhất Lang--
Hành lạc từ II
Triền non rợp bóng hoa đào
Đẹp xinh như lụa đỏ mầu thắm tươi.
Sáng xuân hoa mỉm miệng cười
Chiều hôm rơi rụng nằm nơi đất lầy.
Đời hoa không quá trăm ngày
Trăm năm, nhân thế mấy ai tuổi này.
Việc đời luôn vẫn đổi thay
Phù sinh một kiếp, cứ say thỏa lòng.
Tiệc vui người đẹp hoa nhường
Trong vò rượu quí ánh vàng long lanh
Dập dìu tiêu sáo chậm nhanh
Dịp vui hiếm có, thỏa tình hát ca.
Vương Nhung lo đếm thẻ ngà (1)
Ngày ngày tính toán, biết là đủ đâu?
Đài nghiêng mận chết từ lâu
Bạc vàng tiêu tán người sau hưởng phần.
Họ Phùng tuổi lão giầu sang (2)
Mấy triều khanh tướng còn vang tiếng đời
Đỉnh chung rồi cũng buông xuôi
Duy bài “Trường Lạc” để đời ngàn năm.
Công danh tiền bạc phù vân
Người nay lấy chuyện cổ nhân gẫm cười.
Tha ma kẻ trước chôn vùi
Bây giờ thiên hạ ngược xuôi nhọc lòng
Ngu, hiền một nấm mồ nông
Tử, sinh muốn tránh cũng không được nào.
Vui chơi dăm chén rượu đào
Hoàng hôn bên cửa rót vào hiên tây.
--Bản dịch của Viên Thu--
Trên núi rực đào hoa,
Thắm hồng tựa gấm sa.
Sáng xuân vừa hé nụ,
Chiều tối rụng la đà.
Hoa đẹp nào trăm bửa,
Người trăm tuổi hiếm là.
Việc đời hoài biến đổi,
Vui kiếp phù sinh qua.
Kỹ nương trên chiếu như hoa đẹp,
Ánh rượu trong chai tựa sóng vàng.
Tiêu ngọc sáo quỳnh, say cứ chuốc,
Mặc lòng ca hát tận thênh thang.
Anh chẳng thấy ?
Vương Nhung thủ thẻ ngà so tính,
Hằng bửa hoài lo chẳng đủ ưng.
Mận quý đài nghiêng cây bỗng chết,
Bạc vàng tan tác, phúc người dưng.
Cũng không thấy ?
Phùng Đạo cuối đời còn phú quý,
Bao triều khanh tướng tiếp cao sang.
Đỉnh chung cho lắm thành không cả,
\\\"Trường lạc tự\\\" còn mãi tiếng vang.
Giàu có thoảng mây bồng trước mắt,
Người nay bỡn cợt kẻ xưa chơi.
Người xưa giờ hóa thành tro bụi,
Hậu thế ngược xuôi lắm rã rời.
Sau trước, hiền ngu thành mộ đất,
Bến bờ sinh tử cũng đành qua.
Khuyên anh vui thú trong bôi rượu,
Đã thấy song tây thoáng nắng tà.
Chú Thích
(1) Vương Nhung người đời Tấn, nhà giầu nhưng biển lận,
ngày nào cũng cầm thẻ ngà trong tay để tính toán. Trong
nhà có cây mận rất ngon, bán quả sợ người ta lấy giống
nên dùi nát hột rồi mới bán.
(2) Phùng Đạo người đời Ngũ Đại, tính chất phác, văn hay,
làm khanh tướng dưới bốn triều Đường, Tống, Hán, Chu. Tự
đặt tên là Trường Lạc Lão, có làm bài Trường Lạc Lão Tự Sự
kể chuyện mình thờ bốn họ, sáu vua.